CAYNİZM: Kendi Kendine Eziyet Dini

Hindu dinindeki üst kastlara birçok ayrıcalık sağlayıp diğer insanları köle haline getiren baskıcı sosyal düzen, kadınlara yönelik vahşi uygulamalar ve putlara yapılan kurban törenleri, tarih boyunca Hint toplumunun bazı kesimlerinde rahatsızlık oluşturdu. Bu nedenle de zaman zaman Hinduizme tepki olarak birçok yerel akım ortaya çıktı. Bunlar, Hinduizmin tepki oluşturan bölümlerini dışladılar, bazı uygulamalarını kabul ettiler ve aynı zamanda yeni öğretiler de ürettiler. Örneğin MÖ 6. yüzyılda Siddharta Gautama'nın kurduğu Budizm, Hinduizmin içinden doğdu, ancak Hinduizmden birçok konularda farklılıklar gösterdi. Gautama kurduğu bu batıl dini şekillendirirken kast sistemini reddetmiş, ama çilecilik (münzevilik) şeklinde tanımlanan yeni bir baskı sistemi öngörmüştü. Ayrıca Hinduizmin temelini oluşturan batıl karma ve reenkarnasyon inanışlarını da muhafaza etmişti. (Bkz. İslam ve Budizm, Harun Yahya, Aralık 2002, Araştırma Yayıncılık)

Caynizm (ya da Caynacılık, Jainizm) de Budizm ile aynı dönemlerde ortaya çıkan ve bu batıl dinle çok büyük benzerlikler taşıyan akımlardan biridir.

Caynizm toplumu sınıflara ayıran kast düzenine, Hindu kutsal metinlerinin bazı bölümlerine ve Hindu ritüellerinin büyük bölümüne karşı çıkan, ancak başka türde batıl ve sapkın inanışlar taşıyan dini bir harekettir. Caynacı geleneklerin tam olarak hangi dönemde çıktığı bilinmemektedir. Ancak araştırmalardan bu anlayışın Hindistan toplumunda asırlardır uygulanmakta olduğu anlaşılmaktadır. Bu dinin Hindistan topraklarında yerleşik hale gelmesi ve yayılması ise MÖ 500'lü yıllarda gerçekleşmiştir. Geçmişten beri var olan tüm Caynist inanışlar, Nataputta Vardhamana ya da Mahavira isimli savaşçı kasta mensup bir kişi tarafından bu dönemde biraraya getirilmiş, kendi kilisesi, rahip, rahibe ve münzevileri olan yeni bir din oluşturulmuştur. Günümüzde Caynizm Hindistan'ın en eski dinlerinden biri olarak kabul edilmektedir ve dünya üzerinde yaklaşık 4 milyon kadar Caynanın bulunduğu kabul edilmektedir.